Schetsen van de Israël solidariteitsreis 2002, CvI [dag 5]

Dag 5, vr 19 april

	De Zionspoort, die zo heet omdat het de poort naar de Zionsberg is. In deze regio is het graf van David, huis van Kajafas, van het laatste avondmaal. De Joodse wijk was omsingeld in 1948, daar zijn de meeste kogelgaten van. Pas in 1967 ging de poort eindelijk open. De muren stammen uit de tijd van Saladin de Grote, gedeeltelijk gebaseerd op de kruisvaarderstijd. Niet te vergelijken met de bijbelse stadslijnen. De oude stad is in vier wijken verdeeld: ZW: Armeense wijk, ZO: Joods, NO: moslims, NW: christenen (dwz grieks orthodox, rooms kath. Arabieren).
Tijdens de zesdaagse oorlog heeft een gewonde soldaat boven de mezuza het She'ma geschreven.
	In de joodse oude wijk is nog een stuk muur uit de tijd van Nehemia! Zo lang woonden hier dus Joden... in 1948 zijn velen gevlucht, méér vluchtelinen naar Israël dan Arabieren uit Israel. De overblijves hebben het nog verdedigd, maar konden geen stand houden. Alles geplunderd en vernield. Ook de ruïne van de Guva Synagove spreekt daar nog van. Deze is te zeer beschadigd om te kunnen worden hersteld, zo luidt het veraal nu - eerder hoorde ik dat men de ruïne als monument/herinnering en waarschuwing zo heeft laten staan. Want me logischer lijkt gezien de meesterwerkjes van bouw boven archeologische sites elders.
Bij elk huis dat na 1967 herbouwd werd, vond eerst archeologisch onderzoek plaats. Daarna werd op een hoogte boven de archeologie het huis herbouwd.
	Treasures of the temple (Temple Institute). Hoe waren de eerste en tweede tempel, reconstructie van de borstplaat en de kroon van de hogepriester. Alles is gericht op reconstructie; het bedoelde hergebruik in een eventueel herstelde tempeldienst ligt er niet boven op, maar valt natuurlijk niet weg te denken. Waar ik christen groeperingen die enthousiast worden over de herstelde tempel in Jeruzalem niet vaak over hoor, is het feit dat de (3e) tempel zoals Ezechiël die uitgebreid beschrijft en die kennelijk door Nehemia niet is gebouwd en ook niet door Herodus is uitgebreid, in mijn optiek geheel niet in Jeruzalem moet/komt te staan, maar midden in het land, niet in de stad, in een compleet nieuwe indeling van het land in stroken voor elke stam. Maar goed dat is een ander hoofdstuk.

	Het Davidson centrum, museum in de fundamentum van een paleis uit de 7e eeuw 'Umayyad'. De opgravingen hier hebben 3 periodes aan de dag gelegd: Herodiaans/romeins, byzanthijns en Islamitisch. Op een gigantisch scherm wordt een virtueel model van de tempel en Jerusalem uit de tijd van Jezus voor getoverd. Wat zeer indrukwekkend was. Zie ook www.archpark.org.il
Op de foto rechts ziet men bovenin de laatste resten van een boog, die een opgang en ingang naar het tempelplein omhoog hield. Dat was voorheen net boven het straat niveau. Langs de oude muur is men meters diep gestuit op het plaveisel uit de tijd van de Tweede Tempel. Net links buiten beeld staat het fundament van de andere kant van de boog, waarin ook winkeltjes waren gevestigd. (foto's hieronder)
	We zien hier ook nog heel goed de "deuk" die het pleveisel moet hebben opgevangen door het neerstorten van de boog van Robinson (die het eerst het idee van de brug-boog opperde).
Deze steen is opgegraven, die een hoeksteen van de tinne is geweest (de toren op de hoekpunt van de muur rondom het tempel plein). Naar verluid van de inscriptie moet hier de priester hebben gestaan om begin van de Sabbat en feestdagen aan te kondigen. Het vrijdag gebed (van de moslims) gaat beginnen, dus maken we ons hier maar uit de voeten...
Onder de Joodse wijk zijn allerlei resten uit vroeger tot zeer vroegere tijd geconserveerd en open voor het publiek, onder de huidige bebouwing. Zo hier woningen uit de Herodiaanse tijd (2000 jaar oud) 4 meter onder het huidig straatniveau. "High status" huizen met mozaïken, hier woonden priesters.
Zo ook het Cardo: oude Byzanthijnse winkelstraat uit de 6e eeuw, met een replica van de Menora uit de tempel.
	De lunch gebruikten we weer in Ramat Rachel. Op het standbeeld staat een citaat uit Jer 31:17 "uw kinderen zullen wederkomen tot hun landpale"...
In alle bescheidenheid, als ik mijn eerlijke mening zeggen mag vind ik de rit door Me'a She'arim (zoals 'gewoonlijk') volkomen overbodig, het is niets minder dan aapjes kijken. Stel je voor dat een bus met toeristen zondagmorgen komt kijken hoe wij naar de kerk gaan, 'kijk daar gaan ze nog die christenen die nòg echt naar de kerk gaan... en sommige hebben hoedjes op: kijk kijk, links daar gaat er weer één .... Hè wat suf zeg, bij ons mag tenminste alles en is iedereen gelijk.'
In de gaftuin. Joh 19:16-18.
18:15 We gaan met onze gids mee naar zijn Liberale synagoge Har-El. We hebben een fonetisch gebeden- en 'liturgie'-boek, "zodat we mee kunnen doen", nou dat viel toch wel tegen. Onze gids over zijn `beweging`, zoals hij dat zelf zegt: 'Vrijheid, geen sociale controle, geen oplegging. Er is geen verschil (tussen man en vrouw). Soms is het vol, soms zijn er 10 mensen. Mannen en vrouwen door elkaar, sommige vrouwen hebben keppeltje op.' Dit was de eerste librale gemeente in Israel. Er is een min of meer vaste liturgie en wordt veel gezongen (door de chazan èn de gemeente) - maar ook een meditatie, waar we natuurlijk niet te veel van mee kregen. 'Member of the Movement for Progressive Judaism' Om weer een eerlijke, persoonlijke visie te geven: het is denk ik goed één en ander een keer meegemaakt te hebben, maar aan de andere kant ben ik nog nooit in de Grote Synagoge van Jeruzalem geweest en die was om de hoek. :-)
	Rondom Jeruzalem zijn bergen ...