Als C.S. Lewis de uitdaging aangaat om over lijden te schrijven noemt hij zijn boek ‘Het probleem van het lijden’ (The problem of pain). Het klassieke probleem van het lijden in de wereld is nl: Als God Almachtig is, zou Hij de pijn helen in de wereld, want Hij is ook Liefde. En dat gebeurt niet en dus is Hij òf niet liefdevol, òf niet almachtig. Hij kan het niet of wil het niet.
In de Bijbel kunnen we traceren waar pijn vandaan komt. Niet alleen de dood, maar ook het lijden in de wereld. Zo is het ‘van den beginne’ namelijk niet geweest. De wereld die God geschapen had, was ‘tov’ – goed. En toen de mens was geschapen overzag God alles nog eens op de zesde dag ‘en zie, het was zéér goed’. Met de ongehoorzaamheid van de mens komt niet alleen de dood in wereld, maar ook het lijden. De moeite van de zwangerschap van Eva zal ‘zeer groot’ zijn. En om Adam wordt de aardbodem vervloekt – dorens en distels zal hij voortbrengen. Aardbeving en tsunami. De schepping is stuk – maar niet voor altijd. De Heere zal niet alleen alle tranen afwissen, er komt een messiaanse tijd van vrede, maar waarin ook de schepping weer hersteld zal zijn als in het begin. Een wolf en een lam zullen samen zijn, luipaard en geitenbok, een kalf en een jonge leeuw.
En hoe zit het nu, dan? Is God machteloos of sadistisch? Is wat nu gebeurt Gods wil?
‘Uw wil geschiede’ wordt over het algemeen opgevat in het kader van Gethsemané – in het gebed van de Heere Jezus of de drinkbeker van Zijn lijden en sterven aan Hem voorbij mocht gaan. Maar, Vader, Uw wil geschiede. M.a.w. in de overgave aan de wijsheid van Zijn leiding. Maar er zit nog een ander aspect aan (waar mijn vrouw mij op wees een tijdje terug): De Heere leert ons zelf te bidden ‘Uw wil geschiede gelijk in de hemel alzo ook op aarde’. Dat betekent ook, dat die wil van God kennelijk niet altijd geschiedt. We kunnen dus niet bij iedere persoonlijke of mondiale ramp zeggen, ‘het is Gods wil’. Dat is niet Schriftuurlijk. Maar wel weten we dat voor hen die God liefhebben, alle dingen mee werken ten goede…
En soms denk ik, Heere laat toch uw Almacht NU zien – als er een moment is waarop dat aan zal komen, is het nu – een wonderlijke verdwijning van het virus van de ene op de andere dag. Sta nu op, bestraf de storm en OK, verwijt ons ons klein geloof. Maar doe het nu – dan zouden de mensen zich toch bekeren?
Maar de Bijbel leert ons in het relaas door Johannes van de opwekking van Lazarus, dat de mens zo niet in elkaar steekt. Als de crisis in Bethanië al beslecht is ten kwade, drie dagen te laat, roept Jezus Lazarus alsnog van de dood terug (‘opdat zij geloven dat U Mij gezonden hebt’). Maar dan zijn er tweeërlei reacties: Velen geloven daadwerkelijk, om wat ze gezien hebben. Maar anderen gingen naar de Farizeeën om daar hun beklag te doen over wat Jezus nu weer uitgehaald heeft. Ze hebben hetzelfde gezien, maar hun reactie is totaal anders. Eerst zien, dan geloven? Nou, nee..
We moeten het ook aan Gods wijsheid overlaten hoe alle dingen werken – welke gebeden Hij kan en zal verhoren en wanneer en op welke manier. Lewis zegt ook: ‘wat ben ik blij dat sommige van de gebeden uit mijn jeugd nooit verhoord zijn’…
Maar Zijn bedoeling is duidelijk. Hij wil dat alle mensen zalig worden en tot kennis van de waarheid komen. Zijn ‘drive’ is dat ook: Hij heeft de wereld (kosmos, staat er in het Grieks) zo liefgehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft. Het Ultieme ingrijpen van God. Door alle lijden heen.