Het Sanhedrin had Judas 30 zilverlingen geboden. 30 zilveren penningen en hij zou Jezus aan hen overleveren. De gevangenneming van Jezus moest zich aan het publieke oog onttrekken. Dat was twee dagen voor het Pascha.
Kennelijk heeft Judas nog precieze afspraken met ze gemaakt want men is in het huis van Kajafas bijeen; en zo te zien niet toevallig.
Petrus volgt op afstand; en bevindt zich uiteindelijk op waarschijnlijk de binnenplaats van het huis van Kajafas. Er brandt in ieder geval vuur; daar mengt hij zich onder de dienaren die daar zaten en zich probeerden warm te houden. Kennelijk was er nogal wat gevolg met alle overpriesters, oudsten en schriftgeleerden meegekomen en was het een komen en gaan op de binnenplaats van het huis van Kajafas. In eerste instantie kon Petrus zich onopgemerkt onder hen mengen.
De overpriesters en de gehele raad zochten getuigenis tegen Jezus. De regelgeving van het Sanhedrin schreef echter voor dat eerst getuigenis a décharge moest worden gegeven. M.a.w. eerst moest getuigenis worden gehoord dat de aangeklaagde zou kunnen vrij pleiten. Het doel van deze speciale sessie van de Raad is echter om Jezus te doden.
Maar het gewenste getuigenis wordt niet gevonden. D.w.z. er waren voldoende mensen die getuigden tegen Hem, maar hun getuigenis was niet eensluidend. M.a.w. ze spraken elkaar tegen. Volgens de wet zoals die in Deuteronomium 17:6 staat, was de zaak tegen iemand die ten dode gezondigd had vast, wanneer er twee of drie getuigen van waren: “Op den mond van twee getuigen, of drie getuigen, zal hij gedood worden, die sterven zal; op den mond van een enigen getuige zal hij niet gedood worden”; en niet alleen voor halsmisdrijven: “Een enig getuige zal tegen niemand opstaan over enige ongerechtigheid of over enige zonde, van alle zonde, die hij zou mogen zondigen; op den mond van twee getuigen, of op den mond van drie getuigen zal de zaak bestaan.” (19:15).
Dat schoot dus niet op, zoals wij dat tegenwoordig zouden zeggen. De hele bedoeling van Jezus’ nachtelijke arrestatie dreigde in gevaar te komen.
Maar dan in vers 57 staan er toch “enige” op. Dus in ieder geval meer dan één getuige die hetzelfde beweert. Ook deze worden valssprekers genoemd: “Wij hebben hem horen zeggen: ‘Ik zal dezen tempel, die met handen gemaakt is, afbreken, en in drie dagen een anderen, zonder handen gemaakt, bouwen’. Wat de Here Jezus had gezegd was: “Breekt dezen tempel, en in drie dagen zal Ik denzelven oprichten”. Zijn omstanders toen reageerden onmiddellijk met “Zes en veertig jaren is over dezen tempel gebouwd, en Gij, zult Gij dien in drie dagen oprichten?” En de apostel Johannes voegt er dan ook aan toe: “Maar Hij zeide dit van den tempel Zijns lichaams. Daarom, als Hij opgestaan was van de doden, werden Zijn discipelen gedachtig, dat Hij dit tot hen gezegd had, en zij geloofden de Schrift, en het woord, dat Jezus gesproken had.” (Joh. 2:19-22)
Zij geloofden de Schrift, wellicht wel het woord in Hosea 6: “¶ Komt en laat ons wederkeren tot den HEERE, want Hij heeft verscheurd, en Hij zal ons genezen; Hij heeft geslagen, en Hij zal ons verbinden. 2 Hij zal ons na twee dagen levend maken; op den derden dag zal Hij ons doen verrijzen, en wij zullen voor Zijn aangezicht leven. Dan zullen wij kennen, wij zullen vervolgen, om den HEERE te kennen; Zijn uitgang is bereid als de dageraad; en Hij zal tot ons komen als een regen, als de spade regen en vroege regen des lands.”
Of het woord uit Psalm 16 “Want Gij zult mijn ziel in de hel (= het graf) niet verlaten; Gij zult niet toelaten, dat Uw Heilige de verderving zie.”
Het is ook opmerkelijk dat de twee valse getuigen spreken over ‘met handen gemaakt’ en ‘zonder handen gemaakt’. In de uitspraak van de Here Jezus zoals Johannes die weergeeft is daar niets van te vinden. Wellicht is dat een conclusie die ze zelf trokken. Als de tempel van Herodes 46 bouwjaar in zich had, kon een vervanger daarvan die in drie dagen opgetrokken zou worden, kennelijk niet door mensenhanden worden gemaakt.
Op de een of andere manier, we lezen niet hoe, was ook dit valse getuigenis tegen de Here Jezus niet eenparig. De hogepriester wordt als het ware ongeduldig, en vraagt om een reactie in de hoop wellicht dat Jezus zich door Zijn eigen woorden schuldig zal maken in de ogen van het Sanhedrin. Maar er is geen reactie. Jesaja profeteerde hierover: “Wij dwaalden allen als schapen, wij keerden ons een iegelijk naar zijn weg; doch de HEERE heeft onzer aller ongerechtigheid op Hem doen aanlopen. Als dezelve geeist werd, toen werd Hij verdrukt; doch Hij deed Zijn mond niet open; als een lam werd Hij ter slachting geleid, en als een schaap, dat stom is voor het aangezicht zijner scheerders, alzo deed Hij Zijn mond niet open.” (Jes 53:6-7)
Petrus schreef er later over in zijn eerste Brief: “Die, als Hij gescholden werd, niet wederschold, en als Hij leed, niet dreigde; maar gaf het over aan Dien, Die rechtvaardiglijk oordeelt;” (1 Petr 2:23)
Ten einde raad valt de hogepriester Jezus rechtstreeks aan en vraagt hem op de man af: “Zijt Gij de Christus, de Zoon van de Gezegende?” Opmerkelijk dat deze twee zaken hier naast elkaar staan: Stelt Caiaphas nu twee vragen of één? In het Joodse denken is de Messias niet automatisch de Zoon van God.
Het schijnt mij toe dat Caiaphas de vraag zo formuleert, dat het precies aansluit bij wat de claim van de Here is over zich zelf, zonder nog dat Kajafas dat noodzakerlijker wijs gelooft. Hij dwingt Jezus tot een uitspraak. In Mattheus staat zelfs: “Ik bezweer U bij den levenden God, dat Gij ons zegt, of Gij zijt de Christus, de Zoon van God?” Op zo’n eeds-formule kon niet worden gezwegen. En de Here antwoordt dan ook: “Ik ben het.”
Ik weet niet hoe het u is vergaan bij het lezen, maar het is mij nooit eerder opgevallen hoe eenvoudig en klip en klaar de Here Jezus hier eigenlijk zegt wie Hij is. Wat mij betreft het einde van de mythe, dat de Here nooit van zichzelf zou gezegd hebben dat Hij de Zoon van God is, en dat alleen anderen dat van Hem hadden gezegd. Natuurlijk wordt hier tegen in gebracht dat Mattheus in een parallel gedeelte het antwoord van de Here weergeeft als “Gij hebt het gezegd”. Maar juist dan: De bijbel bevat geen onzin; ik denk dat deze twee Bijbelgedeelten eerder aantonen dat ons begrip van “Gij hebt het gezegd” niet klopt. Wij zijn geneigd dit korte zinnetje, dat in het Grieks slechts uit twee woorden bestaat, op te vatten als “Dat zijn Uw woorden” (en weggelaten: “niet de mijne”). Maar op grond van deze twee teksten moeten dus concluderen, dat het eerder betekent: “precies, zo is het” (ofwel: Gij hebt het [goed] gezegd).
Belangrijk: Deze confessie van Jezus is voldoende voor alle aanwezigen om Jezus de dood schuldig te achten.
“En sommigen begonnen Hem te bespuwen, en Zijn aangezicht te bedekken, en met vuisten te slaan, en tot Hem te zeggen: Profeteer! En de dienaars gaven Hem kinnebakslagen.”
We denken hierbij aan een gedeelte uit Jesaja 50: “Ik geef Mijn rug dengenen, die Mij slaan, en Mijn wangen dengenen, die Mij het haar uitplukken; Mijn aangezicht verberg Ik niet voor smaadheden en speeksel. Want de Heere HEERE helpt Mij, daarom word Ik niet te schande; daarom heb Ik Mijn aangezicht gesteld als een keisteen, want Ik weet, dat Ik niet zal beschaamd worden.”
Jezus Christus is de Messias der Schriften. Zowel in de Lijdende Knecht des Heeren door Jesaja geprofeteerd als in de opstanding uit de doden op de derde dag zoals in het eerder aangehaalde Hosea 6.
En deze overwinning is er ook voor ons, door de onafscheidelijke liefde van de Here Jezus voor zondaars. ‘Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus’ zegt Paulus in de Romeinen brief; ja, ‘…in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars, door Hem, Die ons liefgehad heeft. Want ik ben verzekerd, dat noch dood, noch leven, noch engelen, noch overheden, noch machten, noch tegenwoordige, noch toekomende dingen, Noch hoogte, noch diepte, noch enig ander schepsel ons zal kunnen scheiden van de liefde Gods, welke is in Christus Jezus, onzen Heere.’
Is morgen het paasfeest voor u ook zo’n overwinningsfeest?
De Here is waarlijk opgestaan, en Hij leeft!
